تشخیص اصالت ریشه در فرش دستباف 

 چرا بریدن و نصب ریشه جدید ارزش فرش را کاهش می‌دهد؟

در بازار فرش دستباف، تشخیص اصالت و سلامت بافت یکی از مهم‌ترین مراحل پیش از خرید است.
یکی از بخش‌هایی که بسیاری از خریداران به آن توجه نمی‌کنند اما در کارشناسی فرش بسیار حیاتی است، ریشه‌ی فرش است.

در ظاهر، ممکن است یک فرش نو و زیبا به نظر برسد، اما با بررسی دقیق‌تر مشخص شود که ریشه‌های اصلی آن بریده شده و ریشه‌ی جدیدی برای آن نصب شده است.
این موضوع شاید برای خریدار عادی قابل تشخیص نباشد، اما برای کارشناسان فرش، نشانه‌ای از دستکاری در بافت اصلی و کاهش اصالت فرش است.

اهمیت ریشه در فرش دستباف

ریشه‌ی فرش در حقیقت ادامه‌ی تارهای اصلی بافت است.
هر تار که در بافت فرش استفاده می‌شود، از زیر تا بالای فرش امتداد دارد و در انتها به صورت ریشه از فرش بیرون می‌زند.
به همین دلیل، ریشه بخشی از ساختار اصلی فرش است نه یک تزئین ظاهری.

اگر ریشه‌ها بریده شوند یا به‌طور مصنوعی جایگزین گردند، اتصال طبیعی بین گره‌ها و تارها از بین می‌رود و در واقع بخشی از اصالت و استحکام فرش از دست می‌رود.

چرا تعویض ریشه، نشانه‌ای از دستکاری است؟

در برخی موارد، فرش‌هایی که در ظاهر نو و سالم‌اند، ممکن است ریشه‌هایشان به دلایل مختلف (زیبایی، ترمیم یا پنهان‌کردن ایراد) بریده و ریشه‌ی تازه‌ای روی آن دوخته یا چسبانده شده باشد.
اما این کار، هرچند ممکن است از نظر ظاهری تمیز و زیبا به نظر برسد، از دید کارشناسان یک ایراد جدی و کاهش‌دهنده‌ی ارزش فرش است.

در واقع، فرشی که ریشه‌ی اصلی خود را از دست داده، دیگر نمی‌تواند به‌عنوان یک اثر دستباف اصیل معرفی شود؛ زیرا بخشی از بافت و تارهای آن دستکاری شده است.

تفاوت پوسیدگی طبیعی با بریدن ریشه

گاهی ممکن است ریشه‌ی فرش به مرور زمان کوتاه، فرسوده یا کمی پوسیده شود.
این موضوع طبیعی است و در کارشناسی، به‌عنوان یک ایراد کوچک و قابل‌پذیرش شناخته می‌شود.
اما بریدن کامل ریشه و نصب ریشه‌ی جدید، تغییری ساختاری و غیرقابل‌قبول است که ارزش و اصالت فرش را به شدت پایین می‌آورد.

از نظر حرفه‌ای، ریشه‌ی کوتاه بهتر از ریشه‌ی مصنوعی است.
چرا که در اولی، تارها و گره‌ها هنوز اصالت خود را حفظ کرده‌اند.

نمونه‌ای واقعی از کارشناسی در بازار فرش دفه‌زن

در یکی از بررسی‌های اخیر ما، مشتری عزیزی فرشی نو و زیبا را برای کارشناسی پیش از ارسال ارسال کرد.
در نگاه اول همه‌چیز عالی بود، اما در بررسی دقیق‌تر مشخص شد که ریشه‌های فرش بریده شده و ریشه‌ی جدیدی به آن دوخته شده است.

این مورد به‌خوبی نشان داد که حتی در خرید فرش‌های نو نیز، کارشناسی قبل از خرید ضروری است.
ظاهر زیبا همیشه به معنی اصالت نیست و تنها بررسی دقیق می‌تواند واقعیت را آشکار کند.

راهنمای تشخیص ریشه‌ی دستکاری‌شده در فرش دستباف

تشخیص ریشه‌ی اصلی از ریشه‌ی تعویض‌شده همیشه کار ساده‌ای نیست، اما با کمی دقت می‌توان نشانه‌هایی را پیدا کرد که به شما کمک می‌کند دستکاری در ریشه‌ی فرش را تشخیص دهید:

1. بررسی اتصال ریشه به بدنه فرش

در فرش‌های اصیل، ریشه‌ها به طور طبیعی از تارهای اصلی بافت بیرون آمده‌اند و به بدنه‌ی فرش پیوسته‌اند.
اما در فرش‌هایی که ریشه تعویض شده، معمولاً بین ریشه و بدنه یک خط دوخت یا مرز غیرطبیعی دیده می‌شود.

2. تفاوت رنگ و جنس نخ ریشه

اگر رنگ یا جنس نخ ریشه با بقیه‌ی بافت یا ریشه‌ی پشت فرش تفاوت داشته باشد، احتمال زیادی وجود دارد که ریشه جدید نصب شده باشد.

3. دوخت غیرطبیعی در انتهای فرش

در فرش‌های دستکاری‌شده، معمولاً در پشت فرش می‌توان اثرات دوخت یا نوار اضافه را مشاهده کرد.

4. طول یکنواخت و بیش از حد منظم ریشه‌ها

در فرش‌های طبیعی، طول ریشه‌ها کمی ناهمسان است.
اما در ریشه‌های نصب‌شده، تمام نخ‌ها به‌طور دقیق هم‌اندازه و منظم بریده می‌شوند.

5. بررسی پشت فرش با نور

اگر با نور ملایم از پشت فرش نگاه کنید، در فرش‌های اصیل تارها از ابتدا تا انتهای فرش امتداد دارند.
اما در فرش‌هایی که ریشه تعویض شده، این پیوستگی در محل ریشه قطع می‌شود و الگوی بافت در انتها شکسته به نظر می‌رسد.

پیشنهاد کارشناسان دفه‌زن

۱. قبل از خرید، همیشه ریشه‌ها را بررسی کنید: حتی فرش‌های نو هم ممکن است دستکاری شده باشند.
2. به اتصال ریشه به بافت و یکنواختی طول ریشه‌ها دقت کنید: ناهمگونی طبیعی ریشه نشانه‌ی اصالت است.
۳. تفاوت رنگ و جنس نخ‌ها را نادیده نگیرید: هر گونه ناسازگاری می‌تواند علامت تعویض ریشه باشد.
۴. اگر امکان دارد، پشت فرش را با نور بررسی کنید: پیوستگی تارها نشانه‌ای از اصالت است.
۵. در خریدهای آنلاین، روی کارشناسی فروشنده مطمئن حساب کنید: کارشناسان دفه‌زن هر فرش را پیش از ارسال بررسی می‌کنند تا شما خریدی مطمئن داشته باشید.

 با رعایت این نکات، خرید فرش دستباف نه تنها امن و مطمئن خواهد بود، بلکه ارزش واقعی و اصالت فرش هم حفظ می‌شود.

برای آشنایی بیشتر با این موارد به ویدیو زیر که از یک نمونه واقعی تهیه شده است در اینستاگرام توجه نمایید 

بازار فرش دفه‌زن
مرجع خرید، فروش و کارشناسی تخصصی فرش دستباف اصیل ایرانی.